Genel olarak yurdumuzda meşe tohumları Ekim ve Kasım aylarında olgunlaşır. Olgunlaşma palamutların renginin yeşilden kahverengine dönmesi ve dökülmeye başlamasıyla anlaşılır. Sonbahar rüzgarları ile erken dökülen tohumlar kurtlu ya da tam olgunlaşmamış olabilir. Dökülmenin çok yoğun olduğu zaman, tohum toplama için en uygun zamandır. Olgunlaşan palamutlarda kadeh kısmı yavaşça çevrildiğinde palamuttan kolayca ayrılır.
Meşe palamudu toplarken dikkat edilecek noktalar :
- Toplayacağınız meşe palamutlarını nereye dikeceğinizi önceden belirlediyseniz, dikim yerinin özelliklerine uyan iklim ve rakıma sahip yakın yerlerden tohum toplamaya özen gösterin. Bu şekilde çimlenme ve tutunma oranlarını belirgin bir şekilde arttırmış olursunuz. Meşe palamutları fazla beklemeye gelmediklerinden toplama ve ekim zamanlarını mümkün olduğunca yakın yapmaya özen gösterin. Gerekli özen gösterilirse, arazide ortalama olarak yüzde 35 civarında bir çimlenme oranına ulaşmak makul bir sonuç olarak kabul edilebilir. Bu nedenle düşündüğünüz palamut sayısının 3 katı kadar palamut toplamanız gerekebilir.
- Tohumlar çürüme ve parazit belirtisi göstermeyen güçlü, sağlıklı yetişkin ağaçlardan toplanmalıdır. Tohumları bir kaç değişik ağaçtan toplamak genetik çeşitliliği arttırıp, başarı şansını arttıracaktır.
- Tohumlar çürüme ve parazit belirtisi göstermeyen güçlü, sağlıklı yetişkin ağaçlardan toplanmalıdır. Tohumları bir kaç değişik ağaçtan toplamak genetik çeşitliliği arttırıp, başarı şansını arttıracaktır.
- Palamutlar mümkünse dalından toplanmalıdır. Palamutlar dallarından koparıldıktan hemen sonra olgunlaşmaları tamamen durduğu için ham, yeşil palamutlar kesinlikle toplanmamalıdır. Dalından toplanan palamutlar nem miktarlarını kaybetmemişlerdir. Çimlenme olasılıkları yerden topladıklarınıza oranla daha yüksek olacaktır.
- Yerden toplanan palamutlarda düşme neticesinde kırık, çatlak gibi mekanik zararlar oluşmuş olabilir. Yerde uzun süre kalmışlarsa sıcak nedeniyle nemlerini kaybetmiş olabilirler. Kuru ve sıcak havalarda yere düşen palamutlar 3 - 4 gün içerisinde canlılıklarını büyük ölçüde yitirebilirler. Yerde kalma neticesinde toprakta bulunan zararlı ve böceklere maruz kalmış olabilirler. Kırık, çatlak, zedelenmiş ve yarılmış tohumların çok daha çabuk bozuldukları unutulmamalıdır. Şayet etrafta sincap, alakarga ya da palamutla beslenen diğer canlılar varsa yere dökülen palamutların en iyilerini sizden çok önce toplayıp götürmüş olabileceklerini de unutmayın.
- İri ve içi dolgun (ağır) palamutlar daha verimli sonuç vermektedir. İri ve dolgun palamutların içerisinde çok daha fazla besin maddesi bulunur. Yüksek besin içeren bu tohumlardan çıkan filizler kök yapılarını daha fazla güçlendirme imkanı bulduklarından filizlenmeyi takip eden sıcak ve kuru yaz aylarında hayatta kalma şansları çok daha yüksek olmaktadır. Küçük, hafif, sıkıldığında süngerimsi bir his veren, üzerinde küflenme emaresi, böcek deliği bulunan, kuruyup nemini parlaklığını yitirmiş, kadehinden ayrılmayan, sallandığında tıkırtı sesi veren palamutlar toplanmamalıdırlar.
- Tohumlar hava geçirgenliği olan torba ya da çuvallarla toplanmalı, toplama ve taşıma esnasında asla güneş altında bırakılmamalıdır. Hava çok sıcak ve kuru ise palamutların nem oranlarının düşmemesi için sprey su ile nemlendirilmelidir.
- Son olarak, meşe palamudu ormanda yaşayan pek çok canlının besin kaynağı olduğundan palamutların hepsi toplanmamalı, bir kısmı da geride bırakılmalıdır.
